Najczęściej zadawane pytania

Trzy farmy wiatrowe Equinor i Polenergii zwiększą moc zainstalowaną w Polsce o około 5 procent. Uzupełnią moce elektrowni konwencjonalnych, które będą stopniowo wyłączane z powodu wieku i stanu technicznego. Morskie farmy wiatrowe będą produkować znaczną ilość energii elektrycznej, eliminując przy tym emisję szkodliwych, zagrażających życiu i zdrowiu substancji.

Realizacja projektów wiatrowych będzie wiązała się z zapotrzebowaniem na produkty i usługi polskich przedsiębiorców, co oznacza ogromną szansę na rozwój rodzimych firm i wielomiliardowe inwestycje. Rozwijający się przemysł może stać się impulsem rozwojowym dla całej gospodarki, szczególnie na Pomorzu, które będzie miejscem wielu inwestycji. Kluczowymi korzyściami będą również nowe miejsca pracy, zarówno przy budowie i eksploatacji morskich farm wiatrowych, jak i te generowane pośrednio przez dostawców komponentów i usług. Rozwój morskiej energetyki wiatrowej to także szansa na rozwój polskich portów i mniejszych miejscowości, a także dodatkowe wpływy z podatków dla samorządów.

Wiatr na morzu osiąga wyższą i bardziej jednostajną prędkość niż na lądzie. Morskie farmy wiatrowe wykorzystują go do produkcji czystej i odnawialnej energii elektrycznej. Aby jak najlepiej wykorzystać ten potencjał, stawiamy na morzu bardzo duże turbiny. Wytwarzana w nich energia przesyłana jest kablami zakopanymi pod dnem morza.

Wystarczy zaledwie 10 minut pracy jednej takiej turbiny, by pokryć roczne zapotrzebowanie na energię polskiego gospodarstwa domowego. Tylko jeden obrót wirnika turbiny wytwarza energię, która wystarczy gospodarstwu domowemu aż na cztery dni.

Nasze trzy projekty o łącznej mocy około 3 GW zaspokoją potrzeby energetyczne ponad 4 mln gospodarstw domowych. Łączna moc zainstalowana wszystkich źródeł energii elektrycznej w Polsce w listopadzie 2022 wynosiła ok. 60 GW. Morskie farmy wiatrowe Bałtyk 1, 2 i 3 zwiększą moc zainstalowaną w Polsce o ok. 5%. Jedna turbina może zapewnić energię dla 18 tys. polskich gospodarstw domowych rocznie.

W przypadku wykorzystania potencjału polskiej strefy Morza Bałtyckiego, morska energetyka wiatrowa mogłaby zaspokoić nawet 57% całkowitego zapotrzebowania Polski na energię elektryczną.

W projektach Bałtyk 2 i Bałtyk 3 planowane jest zainstalowanie najnowocześniejszych dostępnych dla morskiej energetyki wiatrowej turbin Siemens Gamesa o mocy do 15 MW.  Całkowita wysokość turbiny to 260 m, więcej niż ma Pałac Kultury i Nauki w Warszawie (237 m) . Długość łopat to od 107 do 115 m, czyli więcej niż rozpiętość skrzydeł Airbusa 380  (80 m). Całkowita waga turbiny – od fundamentów po łopaty – to 1 400 – 2 000 ton, co odpowiada wadze około 1200 samochodów  osobwych.

Energia ze wszystkich trzech farm wiatrowych będzie wyprowadzona na ląd w miejscowości Lędowo. Kable zostaną poprowadzone metodą bezwykopową przez podziemne przejście na granicy morza i lądu. Stąd energia z morskich farm wiatrowych Bałtyk 2 i 3 popłynie dalej do stacji elektroenergetycznej PSE Słupsk-Wierzbięcino, a z Bałtyk 1 - do stacji w Krzemienicy.

Local content oznacza udział polskich firm w łańcuchu dostaw dla polskich morskich farm wiatrowych. Takie rozwiązanie przyczyni się do wzmocnienia konkurencyjności polskiego przemysłu offshore na rynku krajowym, a w przyszłości potencjalnie także na rynku europejskim i światowym.

Od kilku lat prowadzimy intensywny dialog z potencjalnymi krajowymi dostawcami, aby określić potencjał ich usług i dostaw oraz pomóc w przygotowaniu ich do uczestnictwa w łańcuchu dostaw w fazie realizacji i eksploatacji. W tym czasie zorganizowaliśmy szereg spotkań i warsztatów. Jednym z nich jest Dzień Dostawcy, który zorganizowaliśmy wspólnie z preferowanym dostawcą turbin - firmą Siemensa Gamesa. W spotkaniu wzięło udział ponad 100 firm, które mogą stać się dostawcami komponentów i usług. Podejmowane przez nas inicjatywy mają na celu zwiększenie szans polskich dostawców na udział w projektach offshore. Są to niezwykle ważne działania, gdyż odpowiednie przygotowanie polskich firm do udziału w tym wielkim projekcie inwestycyjnym może wpłynąć na tempo realizacji inwestycji.

Rozwój morskiej energetyki wiatrowej to realne korzyści gospodarcze: nowe gałęzie przemysłu, nowe miejsca pracy i szansa na zbudowanie przewag konkurencyjnych dla polskich przedsiębiorców. W pierwszej fazie, do 2030 roku, na Bałtyku mają powstać farmy wiatrowe o łącznej mocy 5,9 GW. Kolejne 5 GW ma powstać w ciągu następnych 10 lat. Morska energetyka wiatrowa ma stać się do 2040 roku najważniejszym źródłem energii odnawialnej w Polsce i stanowić impuls rozwojowy dla całej gospodarki. Jedna farma - w zależności od wielkości i lokalizacji projektu - to inwestycja rzędu 10-25 mld zł, a wszystkie planowane do 2040 roku - do 130 mld zł, jak oszacowano Polityce energetycznej Polski. Mówimy o dziesiątkach miliardów złotych, które mogą być zakontraktowane przez polskie firmy.

Naszym celem jest maksymalne zaangażowanie lokalnych dostawców i wykonawców. Chcemy współpracować nie tylko z dużymi firmami ogólnopolskimi, ale także z małymi firmami lokalnymi. W projektach MFW Bałtyk 2 i Bałtyk 3 szacujemy udział lokalnego kontentu na etapie budowy na 10% - 20%, a na etapie eksploatacji i serwisu nawet na 60% - 80%. Ten duży projekt inwestycyjny jest szansą dla polskich firm na włączenie się w łańcuchy dostaw również na rynku globalnym, np. Equinor ma projekty w Europie, Ameryce Północnej, Azji, do których również będzie potrzebował sprawdzonych podwykonawców.

Od początku rozwoju naszych projektów korzystamy z polskiego rynku łańcuchów dostaw. W początkowej fazie rozwoju MFW Bałtyk 3, tj. w latach 2014-2021, zaangażowanie polskich firm wyniosło 75%. Liczba ta będzie się wahać w poszczególnych fazach projektu, w zależności od potrzeb projektu i tego, do jakiej części projektu polski łańcuch dostaw może dostarczyć sprzęt i usługi.

Stworzyliśmy pięć otwartych programów parasolowych, zwanych Programami Flagowymi. W ich ramach będziemy pracować z różnymi partnerami nad rozwojem lokalnego potencjału oraz konkurencyjności lokalnych dostawców i poddostawców. Nasze Programy Flagowe mają na celu rozwój polskiego łańcucha dostaw przez cały okres trwania projektów MFW oraz zaangażowanie jak największej liczby polskich interesariuszy. Programy te będą miały również istotny wpływ na kształtowanie lokalnych łańcuchów dostaw w miejscowościach sąsiadujących z naszymi projektami.

Na podstawie art. 4 i art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 234), wytwórcy ubiegający się o uzyskanie prawa do pokrycia ujemnego salda, mieli obowiązek sporządzenia planu łańcucha dostaw materiałów i usług, zgodnego ze stanem rozwoju projektu morskiej farmy wiatrowej wraz z infrastrukturą przyłączeniową dla projektów morskich farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim. Plany do końca marca 2021 r. należało złożyć do Urzędu Regulacji Energetyki.

Jak dotąd Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał pięć decyzji w sprawie przyznania prawa do pokrycia ujemnego salda dla energii elektrycznej wyprodukowanej w morskich farmach wiatrowych i dla tych projektów dostępne są już przygotowane przez wytwórców plany łańcucha dostaw.

Plan łańcucha dostaw opisuje podejście inwestorów do przygotowania dostaw komponentów planowanej inwestycji i usług niezbędnych do jej realizacji i obsługi. Głównym celem planów jest stworzenie łańcucha dostaw zapewniającego terminową i bezpieczną realizację projektów po cenach gwarantujących dodatni wynik finansowy inwestycji, przy jednoczesnym uniknięciu nadmiernych, nieuzasadnionych kosztów dla odbiorców energii.

Plany łańcucha łańcucha dostaw materiałów i usług przedstawione przez wytwórców można znaleźć na stronie Urzędu Regulacji Energetyki.

Morska energetyka wiatrowa to szansa na stworzenie nowych możliwości dla gmin nadmorskich i miejsc pracy dla ich mieszkańców. Lokalne firmy są już zaangażowane w nasz łańcuch dostaw niektórych usług (na przykład MEWO S.A., Emprom, Eskadra, Projmors, Janicki i wiele innych zaangażowanych w usługi związane z wykonaniem kompleksowych badań środowiskowych, przygotowaniem raportów oddziaływania na środowisko, usługami komunikacyjnymi, inżynierią kabli lądowych i lądowiskiem). Nasza baza serwisowo-konserwacyjna będzie zlokalizowana w Łebie. Na zrewitalizowanym terenie dawnej stoczni w Łebie, przy wsparciu lokalnych kontrahentów i dostawców, powstaną nowoczesne, przyjazne środowisku powierzchnie biurowe, centrum kontroli i serwisu farm wiatrowych, magazyn części zamiennych oraz nabrzeże do cumowania jednostek pływających. Inwestycja w Łebie stworzy szansę rozwoju dla regionu, a także nowe miejsca pracy. Będą to stanowiska techniczne związane z utrzymaniem infrastruktury, a także zespoły pracowników biurowych wspierające obsługę projektów z lądu. W bazie długoterminowe zatrudnienie znajdzie około 100 osób.  Inwestycja stworzy również możliwości zarobkowe dla lokalnych przedsiębiorców, takich jak hotele i restauracje, które zapewnią zakwaterowanie i wyżywienie dla pracowników w trakcie budowy. Inwestycja w MFW przyczyni się również do rozwoju lokalnej infrastruktury drogowej i portowej.

Zamierzamy mocno zaangażować się w lokalne inicjatywy i projekty inwestycyjne, takie jak planowana przebudowa, modernizacja i rozbudowa linii kolejowej biegnącej do portu w Łebie. Podobnie zamierzamy zaangażować się w gminach Ustka i Słupsk, przez które przebiegać będzie kabel eksportowy. Do inwestycji offshore wnosimy nasze najlepsze praktyki lądowe w Polsce. Polenergia ma już dwie farmy wiatrowe na Pomorzu. W gminach, w których są one zlokalizowane, od dawna wspieramy lokalne społeczności i angażujemy się w lokalne projekty. Farmy wiatrowe oznaczają naszą obecność w gminach przez kolejne dekady. Dlatego chcemy i będziemy dobrym sąsiadem.

Branża turystyczna prawdopodobnie skorzysta na obecności nowych pracowników, którzy będą kupować na miejscu różne towary i usługi, w tym noclegi poza sezonem. Inwestycja przyciągnie do Łeby i okolic nowych, tymczasowych mieszkańców lub zatrzyma dotychczasowych, co przyczyni się do rozwoju miasta i gminy . Co więcej, będziemy angażować się w różne lokalne wydarzenia podnoszące atrakcyjność turystyczną miasta.

Z analizy wpływu inwestycji na środowisko wynika, że obszar objęty projektem ma ograniczone znaczenie dla polskiego rybołówstwa. W rejonie planowanych farm wiatrowych produktywność rybacka, czyli wielkość połowu na powierzchnię, jest znacznie niższa w porównaniu do średniej produktywności rybackiej na pozostałych akwenach polskich obszarów morskich. Działalność rybacka jest możliwa w pobliżu farm wiatrowych. Na Bałtyku mają powstać około 100-metrowe strefy bezpieczeństwa wokół farm, a przepływanie pomiędzy nimi umożliwią 1,5-3 kilometrowe korytarze. Dla bezpieczeństwa rybaków oraz prawidłowego funkcjonowania farm wiatrowych, w ich pobliżu może być ustanowiony jedynie zakaz stosowania narzędzi połowowych naruszających dno, które mogłyby trafić na zakopane pod dnem kable przesyłowe.

Przede wszystkim stawiamy na otwarty dialog i konsultacje ze społecznością rybacką. Wątpliwości czy obawy najczęściej wynikają z niepełnej wiedzy, dlatego stały kontakt z rybakami i innymi użytkownikami morza ma dla nas ogromne znaczenie. Z tego powodu organizujemy regularne spotkania z lokalną społecznością. Zachęcamy też do korzystania z naszego mechanizmu rozpatrywania skarg i opinii. Już na etapie ustalania zakresu oceny oddziaływania projektu na środowisko rozpoczęliśmy współpracę z Morskim Instytutem Rybackim w Gdyni oraz Centrum Monitorowania Rybołówstwa w Gdyni. Będziemy na bieżąco udostępniać wyniki oceny oddziaływania farm wiatrowych, a także wynikające z nich obowiązki kompensacji.

Badania pokazują, że omijanie przez ptaki turbin wiatrowych nie jest dla nich dużą trudnością. Istnieje wiele sposobów i technologii pozwalających na zmniejszenie ryzyka kolizji ptaków z turbinami, w tym m.in. cyfrowe systemy monitoringu i detekcji. W przypadku naszych farm wyznaczony zostanie korytarz migracyjny o szerokości 4 kilometrów pomiędzy grupami turbin wiatrowych, który pozwoli np. kaczce długoszyjej (gatunek średniego i dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych) na swobodną migrację w obrębie Ławicy Słupskiej. Prowadzimy rygorystyczną ocenę oddziaływania na środowisko, dzięki czemu będziemy mogli skuteczniej ograniczać wpływ morskich farm wiatrowych na faunę i florę.

Doświadczenia z projektów offshore w innych krajach pokazują, że morskie farmy wiatrowe mogą mieć pozytywny wpływ na podwodne ekosystemy. Poprzez nowe podwodne struktury przyroda zyskuje nowe możliwości rozwoju, co może nawet przyczynić się do zwiększenia populacji ryb. Jak dowodzą niezależne badania na Morzu Północnym, gdzie podwodne struktury są obecne od ponad 50 lat, fundamenty morskich instalacji energii odnawialnej mogą przyciągać morską faunę i florę i tworzyć efekt sztucznej rafy, wokół której rozwija się ekosystem mogący pełnić rolę żłobka dla młodych ryb i stanowić bazę pokarmową dla ryb. (INSITE North Sea Program i związane z nim publikacje; Conservation Evidence project i związane z nim publikacje), Z kolei np. hałas podwodny generowany podczas budowy farm wiatrowych będzie redukowany poprzez zastosowanie technologii redukujących hałas (np. kurtyny bąbelkowe, podwójne kurtyny bąbelkowe), tak aby nie przeszkadzać ssakom morskim i rybom)

Kable, którymi popłynie prąd z farm należących do Equinor i Polenergii, będą prowadzone metodą bezwykopową przez specjalne przejście podziemne - na granicy morza i lądu. Pozwoli to chronić unikatowe, powiązane ze sobą ekosystemy wodne i lądowe. Wybrana metoda prowadzenia prac nie naruszy obszaru plaży i wydm, co pozwoli na ochronę skupisk roślinnych oraz siedlisk licznych cennych gatunków flory i fauny, w tym rzadkich gatunków zachodnioeuropejskich, atlantyckich i północnych.

Nasze morskie farmy wiatrowe na Bałtyku, wraz z infrastrukturą przyłączeniową, realizowane są zgodnie z najlepszymi międzynarodowymi praktykami środowiskowymi. Dzięki temu możemy dostarczać do Polski energię wiatrową przy jednoczesnej ochronie wrażliwych ekologicznie ekosystemów.  Przygotowując projekty morskich farm wiatrowych, prowadziliśmy kompleksowe, ponadroczne badania środowiskowe zarówno ptaków wędrownych i morskich, jak i ryb, ssaków morskich oraz organizmów żyjących na dnie morza. Celem badań była kompleksowa analiza środowiskowa mająca na celu zminimalizowanie wpływu inwestycji na środowisko oraz zastosowanie rozwiązań, które zniwelują lub zapobiegną temu wpływowi.

Prowadzone od wielu lat badania nie wykazały wpływu pola elektromagnetycznego generowanego przez linie i stacje elektroenergetyczne na zdrowie i życie mieszkańców. Pomimo wielkiej liczby wysokiej jakości badań na temat ryzyka zachorowalności wskutek zwiększonego narażenia na pole elektromagnetyczne, nie udało się dowieść wzrostu tego ryzyka.

Podmorska linia wysokiego napięcia  SwePol Link i jej 12-kilometrowy odcinek lądowy do stacji w Wierzbięcinie, istnieje już ponad 20 lat. Przez ten okres nie zaobserwowano żadnych negatywnych skutków oddziaływania kabli przesyłowych.

W Polsce obowiązujące dopuszczalne wartości pola elektromagnetycznego w środowisku są ostrzejsze niż w większości państw członkowskich UE. Dopuszczalne poziomy pola elek- tromagnetycznego w środowisku ustalono zgodnie z Zaleceniem 1999/519/EC, a w 9 krajach, m.in. w Polsce, przyjęto własne, bardziej rygorystyczne uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska przed oddziaływaniem pola elektromagnetycznego.

Sieci kablowe średniego napięcia generują̨ pole elektromagnetyczne, którego poziom jest na tyle niski, iż̇ nie zagraża w żaden sposób środowisku. W przypadku typowych linii średniego napięcia 30kV poziom natężenia pola elektrycznego sięga do 0,6kV/m. Typowe natężenie pola magnetycznego nie przekracza natomiast 5A/m. Dopiero linie wysokiego napięcia powyżej 110kV są̨ zdolne do generowania pól elektromagnetycznych o poziomach mogących naruszać́ standardy jakości klimatu elektromagnetycznego. Dzięki zastosowaniu metody bezwykopowej nasze linie przesyłające energię elektryczną będą biegły około 3 metrów pod ziemią, co zredukuje oddziaływanie pola elektromagnetycznego do bardzo niskich wartości.