Morskie farmy wiatrowe Bałtyk coraz bliżej: podsumowanie 2024 roku

Rok 2024 był ważnym okresem dla morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, również dla projektów realizowanych przez Equinor i Polenergię. Spółki uzyskały komplet pozwoleń dla projektów Bałtyk 2 i 3, które wejdą w tym roku w fazę budowy i przygotowały projekt Bałtyk 1, największą planowaną morską farmę wiatrową na polskim Bałtyku, do udziału w aukcji w 2025 roku.

Postępy w projektach Bałtyk 2 i 3 oraz Bałtyk 1

Uzyskanie w 2024 roku kompletu pozwoleń dla Bałtyk 2 i 3 otworzyło drogę do rozpoczęcia prac przygotowawczych, które będą zmierzały do budowy infrastruktury przyłączeniowej. Wspomniane prace są już prowadzone na terenie i w okolicy działek przeznaczonych pod budowę lądowych stacji elektroenergetycznych w gminie Ustka oraz na trasie korytarza kablowego. Z kolei w części morskiej Spółki rozpoczęły kolejne zaawansowane badania geofizyczne dna morskiego mające na celu dokładne określenie warunków geologicznych w miejscach, gdzie będą posadowione fundamenty turbin wiatrowych. Badania prowadzone są przy użyciu nowoczesnych technologii 3D oraz specjalistycznych statków, takich jak Deep Helder, które pozwalają na precyzyjne rozpoznanie dna morskiego oraz minimalizowanie wpływu na środowisko Morza Bałtyckiego.

W 2024 roku Equinor i Polenergia zawarły strategiczne umowy na dostawę kluczowych komponentów i usług dla projektów Bałtyk 2 i 3. Wśród dostawców, z którymi w minionym roku podpisano umowy znalazły się m.in.:

• Tele-Fonika Kable – dostawa kabli lądowych wyprodukowanych w zakładach w Bydgoszczy,
• Siemens Gamesa – dostawa morskich turbin wiatrowych,
• Sif Group – produkcja monopali,
• Ramboll – projektowanie fundamentów i dokumentacji projektowej,
• Heerema Marine Contractors – transport i instalacja fundamentów oraz morskich stacji elektroenergetycznych,
• konsorcjum Smulders Projects i Sif Group – dostawa elementów przejściowych wraz z wyposażeniem, część z nich wyprodukowana w polskich zakładach Smulders,
• Enprom – budowa torów kablowych w części lądowej,
• Cadeler – statki do instalacji turbin wiatrowych,
• Visser & Smit Hanab – wykonanie przewiertów poziomych w rejonie wyjścia kabli eksportowych na ląd.

Szczególnym aspektem, na którym zależy Spółkom, jest obecność polskich firm wśród głównych dostawców komponentów i usług oraz wykorzystanie polskich zakładów przez inne podmioty zaangażowane w powstawanie projektów Bałtyk. Co równie istotne, wszystkie główne firmy, z którymi podpisano umowy w 2024 r. to firmy zarejestrowane w Europie.

Współpraca z polskim przemysłem

W 2024 roku Equinor i Polenergia zorganizowały dwie edycje Dnia Dostawcy, wydarzenia skierowanego do polskich firm, które daje szansę włączenia się lokalnych przedsiębiorstw w łańcuch dostaw na rynku offshore.

Spotkania odbywają się od 2019 roku. Od tego czasu zorganizowano je już pięć razy, a udział w nich wzięło łącznie prawie 250 firm, w tym około 170 zarejestrowanych w Polsce. Wydarzenia te są okazją do nawiązania przez krajowe firmy relacji z dostawcami i wykonawcami projektów Bałtyk 2 i 3. Ponadto Equinor i Polenergia rozpoczęły już prace nad budową łańcucha dostaw dla projektu Bałtyk 1. W zeszłym roku polskie firmy mogły wziąć udział w ankiecie, której celem było sprawdzenie możliwości włączenia się w projekt, a także w warsztatach dla podmiotów zainteresowanych współpracą przy realizacji farmy Bałtyk 1.

– Zależy nam na zaangażowaniu krajowych firm w realizację naszych projektów Bałtyk. Wydarzenia z cyklu Dzień Dostawcy tworzą możliwość dialogu polskich dostawców z naszymi kluczowymi partnerami i budowania wspólnego potencjału na rynku offshore – stwierdził Andrzej Popadiuk, Stakeholder Manager, Equinor Polska.

Edukacja na rzecz offshore

Ważnym obszarem działań realizowanych przez Spółki w 2024 roku była edukacja. Equinor i Polenergia angażowały się w szereg programów edukacyjnych, dzięki którym kilka tysięcy uczniów szkół podstawowych, ponadpodstawowych i studentów miało okazję poszerzyć swoją wiedzę na temat morskiej energetyki wiatrowej i odnawialnych źródeł energii.

W ramach budowania transparentnego dialogu i podnoszenia kwalifikacji krajowych kadr, Equinor i Polenergia zorganizowały również szkolenie o koordynacji ruchu na morzu w kontekście budowy i eksploatacji morskich farm wiatrowych dla przedstawicieli administracji. Uczestnicy mogli dowiedzieć się więcej o specjalistycznych systemach łączności, zarządzaniu kryzysowym czy zastosowaniu oprogramowania OSEM (Offshore Energy Manager) w pracach operacyjnych.

Zgodnie z przyjętym przez Spółki podejściem „Dobry sąsiad na długie lata”, Equinor i Polenergia aktywnie wspierały lokalne wydarzenia w regionie, takie jak Dzień Mieszkańca Gminy Redzikowo, II Łebski Festiwal Rybny czy Powiatowo-Gminne Święto Plonów w Swołowie. Inicjatywy były okazją do integracji z mieszkańcami oraz promowania roli i korzyści, jakie płyną z morskiej energetyki wiatrowej. Spółki kontynuowały także kwartalne spotkania informacyjne z lokalną społecznością, podczas których przedstawiały szczegółowe informacje o postępach projektów, planach na przyszłość i powstającej infrastrukturze.

Istotnym elementem podnoszenia świadomości społecznej o odnawialnych źródłach energii było otwarcie w minionym roku pierwszej w Polsce wystawy poświęconej morskiej energetyce wiatrowej „Bałtyk. Morze zielonej energii”. To interaktywna ekspozycja, zlokalizowana w Ośrodku Kultury Morskiej, w oddziale Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku przy ul. Tokarskiej 21/25, która stała się wyjątkową platformą do popularyzacji wiedzy o morskiej energetyce wiatrowej wśród najmłodszych, młodzieży, a także dorosłych.

– Nasza wystawa to inicjatywa, która łączy edukację i innowacyjność. Jestem przekonana, że popularyzowanie wiedzy poprzez takie działania pomaga budować świadomość na temat morskiej energetyki wiatrowej i roli offshore w przyszłości energetycznej Polski – powiedziała Marta Porzuczek, Dyrektorka Działu Ochrony Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju w Grupie Polenergia.

Plany i perspektywy na przyszłość

Rok 2025 to kolejny rozdział w realizacji projektów Bałtyk 2 i 3 oraz Bałtyk 1, który zapowiada się niezwykle intensywnie. Przed Spółkami stoi dziś wiele wyzwań, ponieważ w I kwartale planowane jest podjęcie finalnej decyzji inwestycyjnej dla projektów Bałtyk 2 i 3, i rozpoczęcie prac budowlanych. Farmy o łącznej mocy 1440 MW, będą zlokalizowane w polskiej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego, w odległości od 22 do 37 km od linii brzegowej.

Oprócz infrastruktury przyłączeniowej, stacji elektroenergetycznej, przewiertu na landfall, rozpocznie się także, budowa bazy serwisowej w Łebie, która będzie pełniła funkcję centrum logistyczno-operacyjnego dla morskich farm wiatrowych Bałtyk 2 i 3.

Natomiast projekt Bałtyk 1, który będzie oddalony od brzegu o 81 km, uzyskał w 2024 roku między innymi decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla morskiej farmy wiatrowej oraz decyzję zatwierdzającą projekt robót geologicznych w celu doszczegółowienia informacji o warunkach gruntowych pod przyszłe posadowienie turbin wiatrowych, stacji elektroenergetycznych i kabli wewnętrznych. Na tej podstawie przeprowadzono sondowania CPT. Wyniki badań będą stanowiły podstawę do określenia parametrów nośnych gwarantujących bezpieczeństwo posadowienia konstrukcji. Kamieniem milowym dla Projektu Bałtyk 1 będzie udział w aukcji, której pomyślne rozstrzygnięcie pozwoli na realizację projektu.